همه چیز درباره مقاومت ها 0 14

مقاومت‌های الکتریکی، قطعات کوچک و بزرگ و با اندازه‌های اُهمی متفاوتی هستند که در انواع گوناگونی تولید می‏شوند و تقریباً در اکثریّت قریب به اتّفاق مدارهای الکتریکی و الکترونیکی ساده تا پیچیده به کار می‌روند. از این بابت، کمتر مداری را می‌توان یافت که در قسمتی از آن، از وجود یک یا چندین نمونه از این عناصر مفید و کارا استفاده نشده باشد. این قطعات ساده، وظایف گوناگونی را بر عهده دارند که از جمله‌ی آن‌ها می‌توان به ایجاد اُفت ولتاژ، تقسیم ولتاژ، محدودسازی جریان، تولید گرما و مواردی از این دست اشاره کرد که هرکدام از آن‌ها، ممکن است در قسمتی از یک کاربرد خاص، مفید فایده واقع شوند.
از نظر ساختاری، مقاومت‌ها، انواع گوناگونی مانند سیمی، پوسه-کربنی، پوسه-فلزّی، ترکیب-کربنی و... دارند که برای تولید هرکدام، از فناوری و روش خاصّی استفاده می‌شود؛ هر کدام از این شیوه‌ها، محُسّنات و نقاط ضعفی دارند و طرّاح مدار می‌تواند با توجّه به نیازها و محدودیّت‌های مختلف هر پروژه، مانند توان مجاز، ابعاد، قیمت، دقّت، ثبات و پایداری، تُلرانس و ...، نمونه‌ی مناسب و درخوری را برگزیند و در مدار مربوطه به‌کار‏ ببرد.
با وجودی‌که مقاومت‌ها، ساده‌ترین و ارزان‌ترین قطعات الکترونیکی محسوب می‌گردند، هنوز که هنوز است، پای ثابت و دائمی مدارهای الکتریکی و الکترونیکی به شمار می‌روند تا جائی که روشن کردن یک LED‌ی ساده با یک باتری معمولی هم به وجود این قطعات ارزشمند نیاز دارد.
مقادیر اُهمی مقاومت‌ها بسیار گسترده است و بر اساس استانداردهای پذیرفته شده‌ی بین‌المللی، آن‌ها را در اندازه‌های گوناگونی تولید و روانه‌ی بازار می‌نمایند تا مصرف‌کننده، با دستی باز و خاطری آسوده، نیازهای خود را مرتفع سازد.
تا آنجائی که حقیر مطّلع است، بخشی از هر کتاب یا مرجع مرتبط با اصول و مبانی الکترونیک، به معرّفی و بررسی این عناصر اختصاص داده می‌شود. در اکثر این مراجع، محاسبه‌ی مقاومت معادل نمونه‌های سری، موازی و یا ترکیبی از آن‌ها توضیح داده می‌شود و بعضاً به چگونگی تشخیص میزان اُهمی و تُلرانس آن‌ها از طریق نوارهای رنگی دور بدنه اشاره می‌گردد.
اما اثر حاضر، در کنار موارد اشاره شده‌ی بالا، مقاومت‌ها را از زاویه‌ی متفاوتی به چالش می‏کشد و به جرأت می‌توان مدّعی شد که از سیر تا پیاز (!) این قطعات را مورد بررسی قرار می‏دهد. در این راستا، علاوه بر مباحث اختصاصی حوزه‌ی برق و الکترونیک، توضیحات کامل و جامعی در خصوص موارد مرتبط با مباحث ساخت و تولید و اطّلاعات متالورژیکی و شیمیائی نیز ارائه شده است. در این صورت، خواننده، با جرح و تعدیل نیازها و محدودیّت‌ها، به سادگی و با اطمینان کامل می‏تواند مقاومت مناسب برای هر کاربرد خاص را برگزیند.
عمده‌ترین نقطه ضعف کتاب حاضر، به پائین بودن دانش علمی و فنّی مترجم کم‌تجربه‌ی آن باز می‌گردد؛ ایرادی که لاعلاج نبوده و می‌توان با استفاده از نظریّات انتقادی و اصلاحی اساتید فرهیخته، بسیاری از آن‌ها را مورد تجدیدنظر قرارداد و نمونه‌ی صحیح‌تری را تقدیم مخاطبان و علاقمندان نمود.
با این امید که اندک مباحث مطرح شده در کتاب، بخشی از نیاز‏های گوناگون مخاطبان و به ویژه علاقمندان مبتدی را برآورده سازد.